Kredyty oparte o WIBOR

Kredyty złotówkowe oparte o WIBOR – czy można

unieważnić umowę?

Coraz więcej kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyty złotówkowe oparte o wskaźnik WIBOR, zastanawia się, czy ich umowa jest uczciwa i zgodna z prawem. WIBOR przez lata był standardem w umowach hipotecznych w złotówkach, ale kluczowe pytania dotyczą transparentności, ryzyka i obowiązków informacyjnych banków.

Najnowsza opinia Rzecznika Generalnego TSUE – co wiadomo?

Co to oznacza w praktyce dla kredytobiorców?

Jak mogę Ci pomóc jako adwokat, uwzględniając tę opinię?

W dniu 11 września 2025 roku Rzecznik Generalny TSUE (sprawa sygn. C-471/24, dotycząca PKO BP) wydała opinię, która ma duże znaczenie dla kredytobiorców („wiborowiczów”).

Poniżej najważniejsze punkty:

Sąd krajowy może badać, czy postanowienie umowy kredytowej przewidujące oprocentowanie zmienne oparte o WIBOR spełnia wymogi przejrzystości i zrozumiałości dla konsumenta.
Bank musi przed zawarciem umowy udzielić konsumentowi informacji, które są wystarczająco precyzyjne i dokładne, w tym:
1. nazwa stosowanego indeksu (WIBOR),
2. nazwa jego administratora,
3. główne elementy, które wpływają na wahania wysokości WIBOR,
4. potencjalne konsekwencje stosowania tego wskaźnika – tak, by konsument mógł oszacować, jakie ryzyko bierze na siebie.
Rzecznik wskazał, że sąd nie może badać samego wskaźnika WIBOR ani metody jego ustalania – tj. nie może oceniać, czy metodologia jest zgodna z prawem, jaką części składowe zawiera, w sposób szczegółowy. To pozostaje poza zakresem kontroli w postępowaniu dotyczącym klauzul abuzywnych.
Jeśli bank nie dopełni obowiązku informacyjnego (np. nie wyjaśni ryzyka lub nie poda nazwy administratora/wszystkich czynników wpływających na WIBOR), to może to być uznane za naruszenie zasady przejrzystości (transparentności), a klauzula zawierająca taką niejasną informację może być stwierdzona jako abuzywna.

Choć opinia Rzecznika Generalnego nie jest wiążąca, często wskazuje kierunek orzeczeń TSUE – czyli tego, jak może wyglądać ostateczne orzeczenie.

Każda umowa, w której bank nie dostarczył informacji wymaganych przez opinię (np. o administratorze WIBOR, o głównych czynnikach wpływających na jego wysokość, o ryzyku zmienności) – ma duże szanse być zakwestionowana.
Sądy krajowe będą musiały badać konkretny przypadek, czyli czy klient został właściwie poinformowany – bo to decyzja, która może decydować o abuzywności warunku oprocentowania.
Banki mogą być zobowiązane do zwrotu nadpłaconych kwot, jeżeli klauzula zostanie uznana za abuzywną (z powodu braku dostatecznej informacji).
Umowy zawarte przed zmianami prawnymi dotyczącymi wskaźników referencyjnych (np. przed BMR / ustawą o kredycie hipotecznym) mogą być w szczególnie trudnej sytuacji, bo obowiązki informacyjne były wtedy mniej uregulowane.

Analiza umowy pod kątem obowiązków informacyjnych – sprawdzę, czy umowa zawiera wszystkie elementy, które wymagane są zdaniem Rzecznika TSUE: nazwa wskaźnika, administrator, opis ryzyka, czynniki wpływające na zmienność.
Ocena, czy postanowienia są jasne i zrozumiałe – zwrócę uwagę nie tylko na brzmienie umowy, ale na cały kontekst: jakie materiały otrzymałeś, jak te informacje były przekazywane, czy miały dostęp do symulacji itp.
Prowadzenie procesu sądowego lub negocjacje – jeśli bank nie spełnił obowiązków informacyjnych, mogą być podstawy do uznania klauzuli za abuzywną i np. usunięcia jej z umowy albo zmiany warunku oprocentowania.
Obliczenie ewentualnych roszczeń – nadpłacone odsetki, koszty związane z kredytem, i przygotowanie pozwu tak, aby uwzględniał skutki prawne opinii TSUE.